یالنیز ۱۹۲۵-جی ایلده واتیکان و آنقلو-ساکسلارین تشببوسو و دستیی ایله ایران دؤولتی یارادیلیب. دوغرودور، بو اراضیلرده فارسلار دا اتنیک طایفه کیمی یاشاییبلار. اونلار تاریخی منبعلرده بله خاطیرلانیر: "فارسدان گلن خبرلر"، "فارسا گؤندریلن دسته"، "فارسدا باش قالدیران عصیان" و س.
ایران دؤولتینین یارادیلماسینین بیر سببی تورک و موسلمان بیرلیینی پارچالاماق، دیگر سببی ایسه زنگین کاربوهیدروگن احتیاطالارا صاحب اراضیلری بیرباشا واتیکان و آنقلو-ساکسلارین نظارتینه کچیرتمک ایدی.
ایران دؤولتی نجه یاراندی؟ ایران آدی هارادان گؤتورولوب؟
"Bizim.Media.az" بو و یا دیگر سواللارا آیدینلیق گتیرمک اوچون تاریخچی عالیم، دوسنت زاور علیوله ماراقلی موصاحیبه درج ادیب. او، بیر چوخ ماراقلی فاکتلاری آچیقلاییب. همین موصاحیبنی تقدیم ادیریک:
- زاور معلم، اولا اوندان باشلایاق کی، نیه تاریخیمیز یانلیش یازیلیب؟ بو یانلیشلیقلار هانسی گوجلرین ایشینه یاراییر؟
- بلی، دوغرو ددینیز. تاریخیمیز چوخ یانلیش یازیلیب. مثلن، باشلایاق قدیم آلبان دؤولتیندن. تاریخده آلبان دؤولتی اولماییب، اونون اصل آدی آغواندیر. بیزیم سون زامانلار الده اتدییمیز نادیر تاریخی سندلر ده ثبوت ادیر کی، بو دؤولتین آدی آغوان اولوب. چوخ تأسف کی، ایستر چار روسییاسی، ایسترسه ده سووتلر واقتی بیزیم تاریخیمیز تامامیله یانلیش یازیلیب. و ان دهشتلیسی ده اودور کی، بیز بو گون روسلارین یازدیقلارینی اساس تاریخی منبع، ایستیناد یری کیمی گؤستریریک. محض روس تاریخچیلرینین تشببوسو ایله بیزیم تاریخیمیزدن آغوان و خزر خاقانلیغینین تاریخی سیلینیب. چونکی خزر خاقانلیغی و آغوان مسئالسی ایله بیز دونیایا گؤستره بیلریک کی، بو جوغرافییادا هانسی خالقلار آبوریگن، هانسی خالقلار گلمدیر. نه یازیق کی، بعضی گوجلر بو گون ده ددییمیز حقیقتلرین اوزه چیخماسینی ایستمیرلر.
- چوخ تأسف کی، یانلیش یازیلان تاریخین اذیتینی بو گون ده چکیریک...
- تامامیله. بو گون گنج نسله و دونیایا تلقین ادیلیر کی، گویا صفویلر ده، افشارلار دا و حتی قاجارلار دا ایران دؤولتلری اولوب. حلبوکی بو دؤولتلرین رسمی دؤولت دیلی آذربایجان دیلی اولوب. اونون رهبرلری ده آذربایجانلیلار اولوب. اونلارین فارسلارلا اوزاقدان-یاخیندان هچ بیر علاقهسی اولماییب.
- بس ایندی نیی گؤزلییریک؟ نیه تاریخیمیزی ینیدن و اولدوغو کیمی یازمیریق؟
- حقیقی تاریخیمیزی یازماق اوچون تاریخچیلریمیز، آرخلوقلاریمیز و دیلچیلریمیز بیر آرایا گلملیدیرلر. بو اوچلوک سایسینده اصل آذربایجان تاریخی یازیلا بیلر. نه یازیق کی، بو واقتادک یازیلان کیتابلاردا آنجاق تاریخچیلرین فیکیرلری یر آلیب. اوردا هچ بیر دیلچینین و آرخلوقون ایزینی گؤرموروک. اوستلیک، یازیلان تاریخ کیتابلاریمیزین دمک اولار کی، هامیسی روس منبعلرینه ایستینادن یازیلیر. روس منبعلرینده ایسه آذربایجانین تاریخی ۱۰۰ فایض تحریف اولونوب. محض بونون نتیجهسیدیر کی، سون واختقار ۱۷ تاریخ کیتابی یازیلیب و بو کیتابلارین هامیسی بیر-بیرینی اینکار ادیر. بو دا اوندان ایرلی گلیر کی، تاریخیمیزی اؤیرنمیه «۵-جی کولون» مانع اولور. هر بیر خالقین تاریخی اونون ابدهلری، داش کیتابهلری ایله معین ادیلیر. چوخ تئسوف کی، بیزیم تاریخی ابدهلریمیز تکجه قاراباغدا ارمنیلر طرفیندن داغیدیلمیر, هم ده رگیونلاردا و پایتاختیمیزدا محو ادیلیر, اما تاریخچیلر سوسور. اونلار تاریخی اؤیرنمک اوچون کابینتلردن چیخمالیدیرلار. نه واقتا قدر کی، تاریخچیلر تاریخیمیزی کابینتلردن یازاجاق، اونا قدر ده تاریخیمیز یانلیش یازیلاجاق.
- یازیلان تاریخلرده ان بؤیوک یانلیشلیقلاردان بیری ایرانلا باغلیدیر. بیزه اله تلقین ادیبلر کی، گویا یوز ایللر بویو ایران دؤولتی اولوب و آذربایجانلیلار دا بو دؤولتین ترکیبینده یاشایان اتنیکلر اولوب.
کؤکوندن سهو یاناشمادیر. بیلدییمیز کیمی، ۱۹-جو عصرین سونرالاریندا و ۲۰-جی عصرین اوللرینده نفت بومو باشلادی. او زامان دونیانین هر یریندن میلیونچولار باکییا و قاجارلار دؤولتینین اراضیلرینه آخین اتدیلر. ماراقلیدیر کی، ۱۹۰۰-جو ایلین اوللرینده اینگیلیسلر قاجارلار دؤولتی اراضیسینه ده گلدیلر. اورادا دا بؤیوک نفت یاتاقلاری آشکارلادیلار. لاکین همین اراضیده یاشایان آذربایجانلیلار اینگیلیسلری یاخین بوراخمادیلار. بونو گؤرن اینگیلیسلر هیلیه ال آتدیلار. اینگیلیس شیرکتلری گدیب هیندیستاندان چوخلو سایدا زهرلی ایلانلار گتیریب همین اراضییه بوراخدیلار. محض بو زهرلی ایلانلاردان قورخان آذربایجانلیلار نفت یاتاقلاریندان کؤچوب قاچدیلار. و همین اراضیده ینی نفت شیرکتی یاراتدیلار. شیرکتین آدی ایسه ایران اولدو. یعنی ایران جوغرافی آد دییل. ایران بؤیوک گوجلرین یاراتدیغی بیر شیرکتین، برندین آدیدیر. بو شیرکته آنجاق فارسلار ایشه گؤتورولوردو. سونرادان بو شیرکت سیاسی پروسسلره جلب ادیلدی. نتیجده قاجارلار دؤولتی سوقوطا اوغرادیلدی. اینگیلیس کشفیاتی اونلارلا شریک ایشلین پهلویلری گتیریب ینی یاراتدیقلاری دؤولته شاه قویدولار.
- دوغرودان دا، ۱۹۲۵-جی ایله قدر هچ بیر تاریخی منبعده پهلویلر سولالسینین هانسیسا دؤولتین یارادیجیسی، داشیییجیسی اولدوغو قید ادیلمیر؟
- پهلویلرین حاکمیته گتیریلمسینین ده درین کؤکلری وار. یادا سالاق کی، رگیونال گوج ساواشیندا قافقازی اینگیلیسلر روسلارا گذشته گدیب. چونکی پیوتر هیندیستانا قدر اراضیلری نظارتینه کچیرتمک ایستییردی. روسلاری دایاندیرماق اوچون ۲۰۰ ایل عرضینده قافقاز تدریجن روسلارین نظارتینه وریلدی. عوصینده اینگیلیسلر هیندیستاندا و قاجارلار دؤولتینده مؤحکملندی.
سوندا ایسه واتیکانین و آنقلو-ساکسلارین بیرگه لاییحهسی اولان ایران دؤولتی یارادیلدی. ینه دییرم، تاریخده ۱۹۲۵-جی ایله قدر ایران آدلی هچ بیر دؤولت و جوغرافی اراضی اولماییب. ایران آدینین فارسلارلا اوزاقدان-یاخیندان هچ بیر علاقهسی یوخدور.
- بس ینی دؤولتین فارسلارین ایدارچیلیینه وریلمسینده مقصد نه ایدی؟
- سبب سادهدیر. فارسلار دا ارمنیلر کیمی راحت ایداره اولونور. مکرلیدیرلر و تورکچولویو و ایسلام همریلیینی قبول اتمیرلر. بوندان بؤیوک سبب نه اولا بیلر کی؟!
Avaz.Biz